کمدی ساز فاخر
یدالله صمدی را باید یکی از برجستهترین فیلمسازان سینمای ایران دانست، کارگردانی که با فیلم «مردی که زیاد میدانست» نهتنها نام خود را بهعنوان نخستین فیلمساز کمدی پس از انقلاب در سینمای ایران ثبت کرد بلکه با آثاری چون «آپارتمان شماره 13»، «دو نفر و نصفی» و «معجزه خنده» بهعنوان یکی از شاخصترین فیلمسازان سینمای فاخر طنز و کمدی در سینمای ایران نیز ماندگار شد.
صمدی متولد 26 آبان 1321 در شهرستان مراغه است. نخستین حضور حرفهای وی در سینما به فعالیت با عنوان دستیار کارگردان به سال 1351 برمیگردد که برای ساخت فیلمی با نصرت کریمی همکاری کرد.
او با ساخت فیلمهای چون ساوالان، دمرل و سارای در کنار کمدی اهتمام ویژهای هم به تولیدات بومی داشت و از همین رو میتوان او را ازجمله فیلمسازان بومیساز و درعینحال موفق در عرصه جشنوارههای داخلی معرفی کرد. صمدی تقریباً تمام آثارش در جشنواره فیلم فجر حضورداشتهاند و بیشتر آنها با چند جایزه یا حداقل چند عنوان نامزدی دریافت جایزه جشنوارههای داخلی را به پایان بردهاند.
با مروری بر کارنامه کاری این فیلمساز بهسختی بتوان فیلمی متمایز از سایر آثارش یافت زیر هرکدام از فیلمها دارای ویژگیهای خاص و درخشانی هستند، اتوبوس روایتگر دعواهای حیدری و نعمتی، آپارتمان شماره 13 نگاهی به فرهنگ شهرنشینی، ساوالان با داستان بومی از خطه آذربایجان، شهرآشوب با مضمونی تاریخی از زندگی پرفرازونشیب غیاثالدین جمشید کاشانی، ریاضیدان و منجم مشهور ایرانی تنها بخشی از کارنامه 5 دهه فعالیت حرفه او به شمار میرود.
اما شاید با سختگیری بتوان آپارتمان شماره 13 را کمی بالاتر از سایر فیلمهایش دانست فیلمی که همچون اجارهنشینها از معدود آثار کمدی سینمای ایران است که هم با استقبال تماشاگران روبهرو شد و هم در میان منتقدان و در فضای جشنوارهای درخشید. این فیلم در نهمین جشنواره فیلمفجر برنده جوایز بهترین فیلم و بهترین فیلمنامه شد اما به شکل عجیبی، داوران بازی درست و بینقص علیرضا خمسه را حتی شایسته نامزدی در بخش بهترین بازیگر نقش اول مرد ندانستند و در عوض خارجیها قدر این بازی درخشان را دانستند و دو سال بعد در جشنواره بینالمللی پیونگیانگ، جایزه بهترین بازیگر مرد را به خمسه اهدا کردند و اجحاف داوران فجر و ظلم ساکنان آپارتمان شماره۱۳ به ماشاا... را یکجا از دل او درآورند.
این فیلمساز برجسته سینمای ایران سال 97 و در سن 66 سالگی دار فانی را وداع گفت.