بزرگداشت هنرمند پیشکسوت دوبله ایران
به بهانه نکوداشت زهره شکوفنده در جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان؛
روز گذشته و با اعلام حامد جعفری دبیر جشنواره بین‌المللی فیلم کودکان و نوجوانان در سی و هفتمین دوره این رویداد که از شنبه 12 مهرماه در اصفهان کار خود را آغاز می‌کند قرار است از زهره شکوفنده هنرمند پیشکسوت به‌پاس یک‌عمر فعالیت در حوزه دوبله و خلق ماندگارترین شخصیت‌ها سینمایی و تلویزیونی تقدیر و تجلیل شود.
بانوی هنرمندی که فعالیت خود را از سال 1334 و درحالی‌که تنها 5 سال داشت از پشت میز دوبله کشور آغاز و امروز باگذشت 7 دهه تجربه و نزدیک به 3 هزار دوبله به‌عنوان یکی از ماندگارترین و مهم‌ترین هنرمندان دو بلور کشور شناخته می‌شود.
بی‌تردید نسل‌های مختلف با صدای زهره شکوفنده خاطرات ماندگار را ثبت و ضبط کردند. از شخصیت «لیزل فون تراپ» در اشک‌ها و لبخندها و «سوزان الکساندر» در همشهری کین گرفته تا صحبت کردن جای سوفیا لورن در «آتیلا» و اینگرید برگمن در «چراغ‌گاز» نشان می‌دهد که شکوفنده نه‌تنها برای یک نسل که بیش از هفت دهه ست که با خلق شخصیت‌ها بی‌نظیر نام خود را هم در دوبله و هم در سینما ماندگار کرده است.
اما آنچه باعث شده است که امسال و در جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان از این هنرمند باسابقه تجلیل و تقدیر شود بدون شک دوبله شخصیت‌های ماندگار آثار حوزه کودک و نوجوان است آن‌هم نه برای یک نسل که برای تمامی علاقه‌مندان سینما و تلویزیون طی 5 دهه گذشته است.
یکی از مطرح‌ترین و پرآوازه‌ترین دوبله‌های زهره شکوفنده را باید در شخصیت جودی ابوت در سریال بابا لنگ‌دراز دانست، سریالی که همچنان طرفداران بی‌شمار خود را دارد و هر بار که از تلویزیون به روی آنتن رفت با استقبال قابل‌توجه ای مواجه شد.
صدالبته که دوبله شخصیت‌های چون آلیس در رامکال، راوی در افسانه توشیشان، سیندرلا، سفیدبرفی، پرنسس اُرورا در زیبای خفته، بچه راسو در بامبی، لوبیا در رنگو، ملکه الینار در شجاع و حتی کالن در رالف خرابکار او را به یکی از محبوب‌ترین صداپیشگان حوزه کودک و نوجوان بدل کرده است که همچنان صدایش مانند جواهری در ذهن تمامی نسل‌های هفت دهه گذشته می‌درخشد.
شکوفنده متولد سال ۱۳۲۹ در تهران با اصالتی کرمانشاهی است. او در خانواده‌ای کاملاً دوبلور متولد شد که در کنار پدرش حشمت‌الله شکوفنده، برادرانش شهرام، خسرو و کامبیز شکوفنده نیز ازجمله دو بلورهای معروف به شمار می‌روند، منوچهر و فریدون اسماعیلی نیز پسرعمه‌های او هستند که آن‌ها نیز به‌عنوان دوبلورها و گویندگان مطرح شناخته‌میشوند. شکوفنده در سال ۱۳۳۴ و در سن پنج‌سالگی، با پیشنهاد دخترعمه‌اش بدری نوراللهی، به‌جای شخصیت‌های کودک در فیلم «ولگردها» گویندگی کرد. یک سال بعد، تحت آموزش‌های هوشنگ لطیف‌پور، دوبله را در فیلم «دختر نمکزار» ادامه داد.
در سن شانزده‌سالگی، زهره شکوفنده به توصیه هوشنگ لطیف‌پور، برای مدتی از عرصه دوبله فاصله گرفت تا صدایش به بلوغ برسد و توانایی‌هایش در گویندگی به نقش‌های بزرگ‌تر توسعه یابد. اوایل انقلاب، شکوفنده در فیلم‌های ویدئویی که در مستر فیلم و تحت مدیریت ایرج ناظریان دوبله می‌شد، نقش‌های ماندگاری ایفا کرد و با این آثار تأثیرگذار، به شهرت و موفقیت‌های بیشتری دست‌یافت.
زهره شکوفنده به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین دوبلورهای ایران، توانسته است به‌جای بسیاری از بازیگران مشهور جهانی گویندگی کند. او در عرصه دوبله به‌ویژه در گویندگی به‌جای شخصیت‌های مطرحی چون کیت بلانشت، جودی فاستر، جولیا رابرتس، مگ رایان، جولیان مور، میشل فایفر و آنجلینا جولی شناخته‌شده است. آثار برجسته‌ای که صدای او را در آن‌ها شنیده‌ایم شامل فیلم‌های مشهور مانند «آقا و خانم اسمیت»، «توریست»، «سالت»، «ناتینگ هیل» و «لبخند مونالیزا» هستند.
یکی از نمونه‌های برجسته کارنامه زهره شکوفنده، گویندگی به‌جای سالی فیلد در فیلم «سیبل» است. در این فیلم، فیلد نقش دختری با پنج شخصیت متفاوت روانی را ایفا کرد و شکوفنده با توانمندی فوق‌العاده‌اش در دوبله این شخصیت، توانایی‌هایش را به نمایش گذاشت. همچنین، در فیلم «بن‌بست»، زهره شکوفنده با گویندگی به‌جای مری آپیک، نقش کلیدی و مهمی را ایفا کرد که تأثیر زیادی در چشمگیر بودن این نقش داشت.
علاوه بر فعالیت‌های برجسته در دوبله، زهره شکوفنده در زمینه مدیریت دوبلاژ نیز تجربه زیادی دارد. او فیلم‌ها و سریال‌های متعددی را مدیریت کرده که ازجمله آن‌ها می‌توان به سریال‌های محبوب «پزشک دهکده»، «دونگ یی» و «دختر امپراتور» اشاره کرد. این پروژه‌ها نشان‌دهنده مهارت و تجربه او در هدایت و سازمان‌دهی فرآیند دوبله هستند و به موفقیت‌هایش در این زمینه افزوده‌اند.
زهره شکوفنده در فیلم‌های ویدئویی اوایل انقلاب و سریال‌های مختلف، نقش‌های ماندگاری را ایفا کرده که هنوز پس از سال‌ها به‌یادماندنی هستند. او به‌ویژه در فیلم‌هایی چون «سیبل» و «بن‌بست» به‌خوبی توانایی‌های خود را در عرصه دوبله به نمایش گذاشته است.
